Ontwikkeling van nieuwe gascentrales

België staat voor grote uitdagingen op energievlak. De wet bepaalt dat alle Belgische kernreactoren tegen 2025 worden stilgelegd. Momenteel produceren deze ongeveer de helft van de Belgische elektriciteit. Er is dus op korte termijn, om de energiebevoorrading van het land te verzekeren, nood aan bijkomende stuurbare capaciteit om dit verlies op te vangen. Gascentrales spelen hier een belangrijke en noodzakelijke rol in.

Als grootste hernieuwbare energieproducent in België investeert ENGIE fors in lokale wind- en zonne-energie. Maar deze zal tegen 2025 nog niet voldoende zijn om de energiebehoeftes in ons land te dekken. Bovendien produceren ze enkel energie wanneer er zon of wind is. We zullen ook minder op import kunnen rekenen, aangezien in onze buurlanden heel wat thermische centrales uit dienst worden genomen. 

Daarom is er in België ook nieuwe stuurbare productiecapaciteit nodig, onder andere in de vorm van gascentrales. Via een capaciteitsremuneratiemechanisme is ons land op zoek naar investeerders om deze vervangende productiecapaciteit op korte termijn te installeren, de zogenaamde CRM-veilingen. Als historische en verantwoordelijke Belgische energieproducent heeft ook ENGIE deelgenomen aan de eerste veiling met de ontwikkeling van twee hoogtechnologische gascentrales in Vilvoorde en Flémalle. Beide projecten werden geselecteerd bij de eerste Belgische CRM-veiling, maar door het uitblijven van de omgevingsvergunning voor de nieuwe STEG-centrale in Vilvoorde werd enkel de nieuwe centrale in Flémalle weerhouden.

ENGIE gaat op de site van de huidige gascentrale wel een nieuw batterijpark van 200 MW bouwen, het grootste batterijpark van Europa, dat door zijn flexibiliteit een belangrijke rol zal spelen in het ondersteunen van het groeiend aandeel hernieuwbare energie in België. 

Deze eenheid van 875 MW, die meer dan 1 miljoen huishoudens van elektriciteit zal kunnen voorzien, heeft een hoog rendement (63%) en kan flexibel ingezet worden om een dip in hernieuwbare energie te compenseren tijdens bewolkte dagen zonder wind. Dankzij spitstechnologie stoot de nieuwe centrale geen fijn stof uit en veel minder stikstofoxide vergeleken met bestaande installaties. De CO₂ uitstoot is de laagst mogelijke voor thermische elektriciteitsproductie. Op lange termijn zal deze centrale bovendien geschikt zijn om koolstofneutraal te worden door in plaats van gas, ook op basis van waterstof, biogas of synthetisch methaan te werken. Dit is volledig in lijn met de projecten rond waterstof en koolstofafvang en -gebruik (carbon capture, utilisation and storage of CCUS) die we ontwikkelen. ENGIE is zich zeer bewust van zijn rol en verantwoordelijkheid op vlak van nieuwe technologieën en brandstoffen voor de Belgische energieproductie.

Onze bestaande gascentrales

ENGIE investeert sinds midden jaren 1990 in STEG-centrales die met aardgas worden gestookt. De 6 STEG-centrales van ons huidig productiepark ontwikkelen samen een totaal vermogen van 2324 MW.

Deze centrales combineren een gasturbine met een klassieke thermische centrale om elektriciteit te produceren. Ze halen een rendement van meer dan 53%, wat voor minder CO₂-uitstoot zorgt. We werken nauw samen met de fabrikanten om ze nog flexibeler te maken en ze als back-upeenheden voor hernieuwbare energie in te schakelen.

Hoe werkt een Steg-centrale?

• De productie van elektriciteit in een STEG-centrale begint met het verbranden van aardgas in de verbrandingskamer van een gasturbine.
• De hete verbrandingsgassen doen de turbine draaien die een alternator aandrijft. Deze wekt een eerste keer elektriciteit op.
• De verbrandingsgassen verlaten de turbine en komen terecht in de recuperatiestoomketel. Daar verhitten ze een buizenstelsel waarin water vloeit dat door de hitte in stoom wordt omgezet.
• De verbrandingsgassen ontsnappen langs een schoorsteen. De hete stoom zet op zijn beurt een stoomturbine in beweging die ook aan een alternator is gekoppeld. Hierdoor produceert de centrale voor een tweede keer elektriciteit.
• De stoom verlaat de stoomturbine en condenseert in een luchtcondensor of in een watergekoelde condensor.

In een luchtcondensor gaat de stoom door een groot aantal buizen waarover koude omgevingslucht blaast, aangejaagd door grote ventilatoren. De stoom koelt af door het contact met de lucht en condenseert tot water dat naar de recuperatiestoomketel wordt teruggepompt. Wanneer de stoom in een watergekoelde condensor condenseert, wordt het verhitte koelwater in een koeltoren afgekoeld.

Wist u dit? Rond de STEG-centrales van Saint-Ghislain en Herdersbrug valt er geen enkele hoogspanningslijn of -mast te bespeuren. Alle kabels liggen ondergronds. 

Warmtekrachtkoppeling

Bij warmtekrachtkoppeling (WKK) wordt er in één en dezelfde installatie gelijktijdig warmte en elektriciteit geproduceerd. Het gaat daarbij in eerste instantie om warmteproductie en daarna om elektriciteitsproductie.

Ons productiepark telt 9 warmtekrachtkoppelingseenheden met een totaal vermogen van 456 MW. Deze installaties, die 85% van de brandstofenergie in elektriciteit omzetten, staan opgesteld in vestigingen van klanten met een grote behoefte aan industriële warmte (zoals bijvoorbeeld bij chemische bedrijven in de Antwerpse haven).

We blijven deze partnerschappen verder ontwikkelen en onze ervaring in dit domein ter beschikking stellen van onze professionele klanten. Elke warmtekrachtkoppelingseenheid wordt op maat en volledig in het teken van de behoeften van de klant ontworpen.

Hoogovengas

Behalve aardgas gebruikt Electrabel nog andere gasvormige brandstoffen in haar productiepark. De klassieke centrale van Knippegroen (305 MW) verbrandt niet alleen hoogovengas van ArcelorMittal, maar recupereert ook convertorgas van de staalfabriek. Een project dat onze bereidheid aantoont om partnerschappen met onze klanten te sluiten en samen naar maatoplossingen te zoeken. De nabijgelegen Rodenhuize centrale, die tot maart 2023 205 MW groene stroom produceerde op basis van biomassa, fungeert als 'koude' of stationaire reserve voor de elektriciteitscentrale van Knippegroen.