FOCUS: Gemeenschappen voor hernieuwbare energie (REC's) worden werkelijkheid in België (1/2)

Het delen van energie en peer-to-peer verkoop worden door politici en belanghebbenden in de energiesector steeds vaker besproken als een van de oplossingen voor de energiecrisis en een vehikel voor de energietransitie. Terwijl dit een paar jaar geleden nog een vrij vaag concept was, is het geleidelijk aan een realiteit geworden. Met name Renewable Energy Communities (REC's) zijn een vorm van energiehandel die nu wettelijk mogelijk is.
30/05/2023

Waar gaat het over?


Hernieuwbare energiegemeenschappen laten toe om de elektriciteit die bijvoorbeeld door de in de gemeenschap aanwezige zonnepanelen worden geproduceerd, te delen. Dit delen kan op verschillende niveaus gebeuren, van delen binnen een gebouw tot delen tussen woningen, openbare gebouwen of (kleine of middelgrote) bedrijven in dezelfde buurt. Het delen van energie gebeurt via het bestaande distributienetwerk en vereist dus geen nieuwe infrastructuur. Alleen de installatie van communicerende meters is nodig om "accounting ", of zelfs optimalisering, van gedeelde energiestromen mogelijk te maken. Een REC kan ook andere apparatuur omvatten, zoals een gemeenschappelijke batterij of gedeelde oplaadpunten voor elektrische voertuigen, en andere activiteiten dan de productie, het delen/verkopen van lokale hernieuwbare energie, zoals het aanbieden van efficiëntie- of flexibiliteitsdiensten, het opladen van elektrische voertuigen, enz.


Wat zijn de doelstellingen en voordelen?


Een van de doelstellingen van de REC's is om het verbruik van duurzame energie te stimuleren, hoogstwaarschijnlijk tegen een lagere kost en op het moment van de productie. Dit bevordert niet alleen het koolstofvrij maken van onze samenleving, maar verlaagt ook de energierekening van de leden van de gemeenschap. Afhankelijk van de regio komt deze financiële winst voort uit een lagere prijs voor gedeelde energie dan die welke bij leveranciers wordt gekocht, al dan niet met een verlaging van de netwerktarieven die door de distributienetbeheerder (DNB) worden toegekend. Ten slotte is een REC, naast de hierboven vermelde milieu- en financiële voordelen, vooral een structuur die het mogelijk maakt om burgers - met name die in energiearmoede -, overheden en ondernemingen samen te brengen rond een gemeenschappelijk project dat deel uitmaakt van de energietransitie.


Hoe gaat het in de 3 regio's van het land?


Tot voor kort bestonden CER's alleen via pilootprojecten, genietend van verschillende vrijstellingen op vlak van regelgeving en ad-hocsteun. Sinds maart 2022 in Brussel, januari 2023 in Vlaanderen (in zijn volledige versie) en maart 2023 in Wallonië is het regelgevingskader compleet en maakt het de effectieve implementatie van CER's mogelijk. Hun uitvoering verloopt dus volgens precieze regels, die helaas van gewest tot gewest verschillen. In alle gevallen is een REC altijd een rechtspersoon, waardoor de leden vrij tot het REC kunnen toetreden of het REC verlaten. Aangezien deze regels en oprichtingsprocedures nieuw en relatief ingewikkeld zijn, hebben de regionale regeringen "facilitatoren" aangesteld om burgers en bedrijven bij te staan in het proces. Naast de informatie die op de websites van de regelgevende instanties en de DNB's wordt gepubliceerd, zijn er ook websites gewijd aan CER's, zoals https://macer.clustertweed.be/ in Wallonië. Zij maken het mogelijk om het nieuws over de CER's in hun regio te populariseren, te promoten en te volgen.

 

Lees ook: ENGIE (Laborelec) neemt deel aan onderzoek naar hernieuwbare energiegemeenschappen (2/2)

Artikels en persberichten

Card image cap
Pers

ENGIE bouwt zonnepark in de Gentse haven

ENGIE is gestart met de bouw van een zonnepark op zijn site van Rodenhuize in de haven van Gent, waar nu ook al drie windturbines en een ultrasnel laadstation voor elektrische wagens staan. Vanaf de zomer van 2025 zullen 8030 zonnepanelen er ongeveer 5,7 miljoen kilowattuur groene elektriciteit per jaar opwekken. Samen met het zonnepark komen er ook nieuwe voorzieningen om de lokale biodiversiteit te ondersteunen.
14/04/2025
Card image cap
Pers

ENGIE bereikt de kaap van 100 MWp aan zonne-energie in België bij Valeo in Ath

Op woensdag 12 maart huldigden ENGIE en Valeo, in aanwezigheid van Waals minister van Energie, Klimaatplan, Huisvesting en Luchthavens Cécile Neven, een zonne-installatie van 3 MWp in. Hiermee bereikt ENGIE de kaap van in totaal 100 MWp aan geïnstalleerde zonnecapaciteit in België. Met 4.400 panelen zal deze nieuwe installatie 25% van de elektriciteitsbehoefte van de Valeo-site in Ath dekken.
11/03/2025
Card image cap
Artikel

ENGIE neemt hoogste onshore windmolen van België in dienst

Eind februari 2025 nam ENGIE een nieuwe windmolen in dienst op het terrein van DFDS Seaways aan het Mercatordok in de Noordzeehaven van Gent. Met zijn 247 meter van voet tot tip is deze windmolen momenteel de hoogste op Belgische bodem. Daarmee overtreft ENGIE zijn vorige record: in 2023 nam het bij afvalverwerker Renewi, ook in de Noordzeehaven van Gent, al een windmolen van 238,5 meter hoog in dienst, op dat moment ook de hoogste van het Belgische vasteland.
04/03/2025
Card image cap
Pers

SABIC neemt 's werelds grootste zonne-installatie met lichtgewicht en circulaire panelen in gebruik in Genk

17/10/2024