Actie Code Rood: laten we het debat objectief voeren

Organisatie Code Rood organiseerde begin juli 2023 4 actiedagen tegen ENGIE. ENGIE respecteerde het recht op vrije meningsuiting en de vrijheid van demonstratie, maar vond het belangrijk om het debat te voeren op basis van objectieve elementen.

Zo is o.a. de bewering dat ENGIE het meest vervuilende bedrijf van België is feitelijk onjuist. Code Rood deed ook verkeerde veronderstellingen over de strategie en activiteiten van ENGIE.

Hieronder enkele elementen van antwoord:

10/07/2023

De visie van ENGIE op de energietransitie

ENGIE is ervan overtuigd dat de transitie naar een koolstofneutraal energiesysteem essentieel is en heeft die dan ook tot de kern van zijn bedrijfsstrategie, -doelstellingen en -activiteiten gemaakt. Een succesvolle transitie houdt in dat we de CO2-uitstoot terugbrengen tot netto nul, terwijl we de kosten voor burgers en bedrijven onder controle houden en tegelijk een robuust en betrouwbaar energiesysteem ontwikkelen.


Op basis van zijn eigen analyse van het energiesysteem van 15 Europese landen (waaronder België) kwam ENGIE tot de conclusie dat we gebruik moeten maken van alle duurzame oplossingen die al bestaan en die nog in ontwikkeling zijn om de transitie naar een netto koolstofneutrale economie binnen een tijdsbestek van minder van 30 jaar te realiseren, zonder dogma of vooroordelen.


Zo is het noodzakelijk om de uitrol van hernieuwbare energie aanzienlijk te versnellen als we de Europese klimaatdoelstellingen willen behalen en tegelijk de kosten van de transitie willen beperken. Verder zijn ook grotere inspanningen op het vlak van energiebesparing en energie-efficiëntie noodzakelijk om het energieverbruik te doen dalen.


Technologieën zoals batterijopslag, pompcentrales en stoom- en gascentrales zullen de stuurbare flexibiliteit leveren die noodzakelijk is in een systeem dat steeds meer steunt op hernieuwbare energiebronnen.


CO2-vrije waterstof, en groene moleculen geproduceerd met waterstof, vormen de sleutel voor het terugdringen van de CO2-uitstoot van de transportsector en bepaalde industriële toepassingen. Bijna de helft van deze waterstof zal lokaal in Europa geproduceerd worden.

 

De energietransitie vereist massale investeringen

De ENGIE Groep heeft zich geëngageerd om zijn activiteiten wereldwijd koolstofneutraal te maken tegen 2045. Sinds 2017 daalde de wereldwijde broeikasgasuitstoot van de ENGIE Groep al met 33%. 


Om zijn doelstelling voor 2045 te behalen, werkte de Groep een traject uit dat voorziet in een gestage vermindering van de CO2-uitstoot van al zijn activiteiten, met concrete tussentijdse doelstellingen voor 2030. Deze langetermijnstrategie steunt op de 4 kernactiviteiten van ENGIE, namelijk hernieuwbare energie, lokale en gecentraliseerde energienetwerken, flexibele energieproductie en energielevering.


In het kader van deze strategie investeert de Groep in de periode 2023-2025 alleen al 22 tot 25 miljard euro. 75% daarvan gaat naar activiteiten die worden gekwalificeerd als duurzaam in het Europese classificatiesysteem voor duurzame investeringen. 70% van de investeringen gaan naar hernieuwbare energie en duurzame energieoplossingen (bijv. elektrische mobiliteit, zonnepanelen, energiebeheersystemen), en tot 10% is bestemd voor batterijen en groene gassen.  


Meer details over onze strategie en ons plan van aanpak zijn te vinden op https://www.engie.com/en/news/net-zero-carbon-roadmap  

 

De plaats van de Belgische kern- en gascentrales in de strategie van ENGIE

De keuze om kernenergie al dan niet deel te laten uitmaken van de nationale energiemix is een politiek-maatschappelijke keuze. Sinds 2003 bepaalt de Belgische wetgeving dat alle kerncentrales op het grondgebied hun industriële elektriciteitsproductie moeten stopzetten tegen 2025. De nucleaire eenheden Doel 3 en Tihange 2 zijn intussen al definitief stilgelegd; Doel 1 en 2 en Tihange 1 volgen in 2025, conform de wettelijke planning. Enkel voor Doel 4 en Tihange 3, tekenden ENGIE en de Belgische overheid, op 29 juni 2023 een nieuw tussentijds akkoord dat de modaliteiten vastlegt voor de verlenging van Doel 4 en Tihange 3 met 10 jaar. Dit akkoord komt er op vraag van de Belgische overheid specifiek om, onder andere door de oorlog in Oekraïne, de bevoorradingszekerheid na 2025 mee te blijven garanderen. De bouw van nieuwe kerncentrales maakt geen deel uit van de strategie van ENGIE. Meer info over de maatregelen die ENGIE neemt om de veiligheid van zijn nucleaire installaties te verzekeren, vind je hier: https://nuclear.engie-electrabel.be/nl/kernenergie/de-kerncentrales-en-veiligheid


Rekening houdend met de naderende kernuitstap en met het oog op het verzekeren van de energiebevoorrading van het land na 2025, besliste de Belgische overheid via een capaciteitsremuneratiemechanisme op zoek te gaan naar investeerders om op korte termijn (2025) nieuwe productie- en opslagcapaciteit te installeren. Daaronder vallen ook nieuwe gascentrales (STEG), omdat die de flexibiliteit bieden die noodzakelijk is in een systeem waarin intermitterende hernieuwbare productiebronnen een steeds prominentere plaats innemen. 


In deze context ontwikkelde ENGIE 3 projecten voor nieuwe STEG (Amercoeur, Flémalle en Vilvoorde). Van die 3 projecten werden er uiteindelijk 2 ingediend voor de CRM-veiling. Daarvan zal er 1 ook daadwerkelijk worden gebouwd, nl. de gascentrale van Flémalle. 


Deze nieuwe STEG zal vooral draaien op momenten dat hernieuwbare bronnen niet voldoende energie kunnen leveren om de volledige elektriciteitsvraag te dekken. Naarmate de hernieuwbare productiecapaciteit verder wordt uitgebreid, zal het aantal draaiuren van de gascentrales drastisch afnemen. 


Verder werkt ENGIE ook aan bijkomende oplossingen om de nieuwe STEG op termijn CO2-neutraal te maken, bijvoorbeeld via de vervanging van aardgas door waterstof of synthetisch methaan, of het gebruik van installaties voor koolstofafvang.  

 

Over de financiële bijdrage van ENGIE tijdens de energiecrisis

ENGIE levert met zijn activiteiten een belangrijke bijdrage aan de Belgische overheidsfinanciën. Zo betaalde ENGIE sinds 2008 al 3,7 miljard euro aan nucleaire repartitiebijdragen aan de Belgische federale overheid, boven op de andere taksen en belastingen die het bedrijf reeds betaalt. 


Tijdens deze energiecrisis was een groot deel van de ENGIE klanten nog steeds beschermd tegen de prijsstijgingen op de groothandelsmarkten dankzij hun vaste energiecontract dat ze aan een voordelig tarief hadden kunnen afsluiten voor de energiecrisis. Bovendien informeerde ENGIE zijn klanten uitgebreid en proactief over manieren om hun verbruik te monitoren en hun energierekening onder controle te houden. Klanten die het moeilijk hadden om hun energierekening te betalen, konden gratis een afbetalingsplan met gespreide aflossing aanvragen. Verder verleende ENGIE ook zijn volle medewerking om de overheidsmaatregelen (bijv. uitbetaling van de federale energiepremie) snel en efficiënt uit te voeren én ondersteunt ENGIE haar klanten met het aanbieden van afbetalingsplannen zonder bijkomende kosten. 

 

Over de toeleveringsketen van gas

Het is belangrijk te onthouden dat ENGIE geen gasproducent is. ENGIE is actief als netwerkbeheerder (niet in België) en energieleverancier die gas vervoert en distribueert voor direct gebruik door zijn klanten of voor omzetting in elektriciteit in zijn thermische centrales. ENGIE is dus een schakel in de energievoorziening van de landen waar het actief is.  


Door de oorlog in Oekraïne en de daaruit resulterende spanningen op de energiemarkten is het voor Europa nog belangrijker geworden om zijn bevoorradingsbronnen te diversifiëren. Ook ENGIE moest op zoek naar nieuwe leveranciers om de energiebevoorrading van zijn Europese klanten veilig te stellen.


ENGIE hanteert daarbij een streng leveranciersbeheer om de risico’s in de toeleveringsketen te minimaliseren. Leveranciers moeten de ethische principes van ENGIE respecteren en toepassen, zoals het eerbiedigen van de mensenrechten, een billijke en fatsoenlijke verloning bieden, en een veilige werkomgeving garanderen. Ze moeten ook deelnemen aan sectorinitiatieven en opleidingen rond ethisch en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Ook de reductie van hun broeikasgasuitstoot is een duidelijk en gekwantificeerd criterium voor de selectie van leveranciers. De contracten voor de aankoop van gas die ENGIE afsluit met zijn leveranciers zijn compatibel met het traject naar koolstofneutraliteit van de Groep, op middellange (maximale uitstoot van 52 miljoen ton CO2-equivalenten tegen 2030 voor onze gasverkoop) en lange termijn (netto nuluitstoot voor alle activiteiten tegen 2045).